Төмс бол үр тариа
Төмс нь хүн төрөлхтний хоол хүнсний хамгийн түгээмэл хүнсний 1 ба хамгийн олдоц ихтэй хямд хүнс. Ногоонд нүүрс ус бага агу
Tibi Doctor
2023-08-18
Бид өмнөх нийтлэлээрээ олон төрлийн самарт агуулагддаг өөх тосны талаарх мэдээллийг хүргэсэн билээ. Энэ удаагийн нийтлэлээр уншигч танд зориулан үрийн төрлүүдэд агуулагдах өөх тосны мэдээллийг хүргэхээр бэлтгэлээ.
Үр нь эслэг, антиоксидант, Е аминдэм, фолийн хүчил, магни, фосфор, кали, кальци, зэс селенээр баялаг. Хуурай сэрүүн, харанхуй газар хадгалах ба маш сайн хадгалалт даадаг гайхалтай хүнс.
Маалингын үр
Маалингын үрийг Вавилонд МЭӨ 3000 оны үеэс тариалж эхэлжээ. Энэхүү үрийг өнөө үед жигнэмэг, хөлдөөсөн вафль, овьёосны будаа, тараг, жин бууруулах жорууд гэх мэт олон төрлийн хоол хүнсэнд ашигладаг. Маалингын үрийг зөвхөн хоол хүнсэнд ч бус хөдөө аж ахуйн хэрэглээнд ч ашигладаг. Жишээ нь, маалингын үрээр баяжуулсан хоолоор тахиагаа хооллож, омега-3 тай өндөг гаргаж авдаг байна.
Маалингын үр шим тэжээлийн өндөр чанартай. Дэлхийн хамгийн хүчтэй ургамлын гаралтай хүнс ч гэж нэрлэдэг. Тосны төрөлд ордог учраас нэг дор их хэмжээгээр хэрэглэх нь зохимжгүй. 5-10г хэрэглэх нь хамгийн зохимжтой. хэмжээ гэж үздэг.
Эрүүл мэндийн ач холбогдол:
Чиа үр
Чиа үр нь чиа ургамлын жижиг хар үр (Salvia hispanica) юм. Мексик, Гватемалаас гаралтай бөгөөд эртний ацтек, майяачуудын гол хоол хүнсний нэг байжээ. Жижиг, хавтгай, өндгөвч хэлбэртэй, гялалзсан, гөлгөр бүтэцтэй. Цагаанаас хүрэн эсвэл хар гэсэн өнгөтэй байдаг. Шингэн зүйлд хийж дэвтээхэд цэлцгэр бүтэцтэй болдог. Манай улсад сүүлийн жилүүдэд эрчимтэй хэрэглээнд нэвтэрч байгаа ба хамгийн өргөнөөр жин бууруулах зорилгоор хэрэглэж байна. Чиа үрийг янз бүрийн байдлаар хоолонд хэрэглэж болно. Хамгийн түгээмэл нь тарагтай смүүти, усанд дэвтээж уух, гурилан бүтээгдэхүүн хийхэд ашиглах, мөн ногооны салатанд хийж хэрэглэж байна.
Чиа үрэнд их хэмжээний эслэг, омега-3 тосны хүчил, ургамлын уураг, хэд хэдэн эрдэс бодис, аминдэмүүд өндөр тунгаар агуулагддаг. Мөн байгалийн хүчтэй антиоксидант шинж чанартай.
Эрүүл мэндийн ач холбогдол:
Хулууны үр
Хулууны үрийг Хойд Америкт пепита гэж нэрлэдэг. Энэхүү үр нь ихэвчлэн зууван хавтгай хэлбэртэй, гадна хальс нь цагаан, доторх нь цайвар ногоон өнгөтэй байдаг. Маш олон төрлийн хоол хүнсэнд хэрэглэж болно. Хамгийн түгээмэл нь нарийн боов, мовьёос зэрэгт бусад жимс самартай хольж хэрэглэдэг.
Хатаасан хулууны үр нь 2% ус, 49% өөх тос, 15% нүүрс ус, 30% уураг, хүнсний эслэг, ниацин, төмөр, цайр, манган, магни агуулсан баялаг эх үүсвэр юм. Рибофлавин, фолийн хүчил, пантотений хүчил, фосфор, натри, калийн дунд зэргийн эх үүсвэр болдог. Хулууны үрэнд өөх тосны линолейн ба олеины хүчил агуулагдах ба палмитин, стеарины хүчил бага хэмжээгээр агуулагддаг.
Эрүүл мэндийн ач холбогдол:
Наранцэцэгийн үр
Газар дундын тэнгис, Зүүн Европ, Азийн орнуудад маш түгээмэл хэрэглэдэг. Наранцэцгийн үрийг хоолны нэг хэсгээс илүү хөнгөн зуушаар иддэг. Үр нь урт нарийхан, хавтгай хэлбэртэй. Тос гаргаж авдаг соортын наран цэцгийн үр нь хар өнгөтэй байдаг бол, хүнсэнд хэрэглэдэг соортын үр нь хар цагаан судалтай байдаг. Беларусь, Орос, Украин, Румын улсад энэ үрээр бидний сайн мэдэх халба, козинак хийдэг. Идэхэд зугаатай төдийгүй маш өег хүнс бөгөөд салат, тараг, овьёос, смүүтид маш сайхан зохицдог. Олон төрлийн шимт бодисууд агуулдаг.
Уураг, сайн тосны хүчлүүд, аминдэм, эрдэс бодис зэргийг агуулдаг. Мөн антиоксидант полифенолын эх үүсвэр юм.
Эрүүл мэндийн ач холбогдол:
Гүнжидийн үр
Лигнаны хүчлийн хамгийн сайн хүнсний эх үүсвэр юм. Хар цагаан өнгөтэй байдаг. Ази хоолны дээгүүр цацах, талх нарийн боовонд хийж хэрэглэх нь элбэг. Бусад самар үртэй харьцуулахад хамгийн хямд үнэтэй. Бүх төрлийн хоол, хүнсэнд хэрэглэж болно. Тарагтай хольж смүүти хийж уух нь эрүүл мэндэд маш тустай.
Хар гүнжидийн үр нь өндөр чанартай ханаагүй тосны хүчил, үнэт сесамен болон меланины элемент, өөх эрдэс бодис, уураг, нүүрс ус, A, B, D, E витамин, магни, лецитин, кальци, төмөр, хром, гэх мэт амин дэмээр маш баялаг.
Эрүүл мэндийн ач холбогдол:
Эрүүл зөв зохистой хооллолтын хөтөч
